دستگاه گردش خون پستانداران

قلب پستانداران در قفسه سینه جای دارد و با کیسه ی ظریفی به نام دل پوش Pericardiumاحاطه شده است. 

دل () ماهیچه ای کلفت، دارای چهار حفره کامل است (نظیر پرندگان)، دو دهلیز و دو بطن (شکمچه).

مسیر خون از قلب و شش های پستانداران درست نظیر مسیر جریان خون از قلب و شش پرندگان می باشد.

با این تفاوت که در پستانداران خون توسط کمان آئورتی سمت چپ از بطن چپ خارج می گردد و به سراسر بدن پخش می شود. 

کمی جلوتر از سرخرگ آئورتی یک سرخرگ بی نام Innominate Artery خارج می شود. که در واقع بقایای قوس یا کمان آئورتی راست به شمار می رود.  

درست در این نقطه است که دو سرخرگ کاروتید انشعاب پیدا می کنند و سرخرگ بی نام به طرف راست امتداد می یابد. 

از کمان آئورتی همچنین شاخه ای به نام زیر ترقوه ای چپ (زیر چینه ای چپ) منشعب شده و با نام سرخرگ پشتی به سمت پشت امتداد می یابد. از این سرخرگ انشعاباتی به اندام های داخلی، دیواره ی بدن و پاهای عقبی فرستاده می شود. سپس به صورت سرخرگ دمی

دستگاه سیاهرگی شامل سیاهرگ های سر و گردن Jugular veinsاست که خون سر و گردن را به قلب باز می گردانند.

 سیاهرگ های زیر ترقوه ای Subclavian veins که خون را از پاهای جلویی (دست ها) آورده و به دهلیز راست می ریزد. 

همچنین بزرگ سیاهرگ زیرین Posterior veins  خون را از دم، پاهای عقب، کلیه ها، غدد تناسلی و ماهیچه های پشتی آورده و به دهلیز راست می ریزد.

از اندام های گوارشی نیز سیستم باب کلیوی  Hepacic portal system  خون را به کبد می برد و از آنجا توسط سیاهرگ های کبدی  Hepatic veins  به سیاهرگ زیرین متصل می شود.  

جالب است بدانید پستانداران، سیستم باب کلیوی ندارند. و ضمنا طحال  Spleend  یک توده ی تیره رنگ و باریک است که در عقب معده جای دارد. 

 مرکز یادگیری سایت تبیان

 

تهیه و تنظیم: یگانه داودی